W poprzedni artykule opisaliśmy działanie czujek ruchu pir, czujek ruchu mikrofalowych oraz czujek ruchu hybrydowych. Opisaliśmy także czujki czadu. Dziś opiszemy kolejne rodzaje czujek.
Troche więcej informacji o czujkach ognia, dymu oraz czujki ciepła jak to wszystko działa że jest takie skuteczne? Jak bardzo czujki są skuteczne?
Czujki ognia i dymu najczęście występują tylko i wyłącznie razem, choć mniej ale są nadal spotykane tylko ognia i tylko dymu. Każda z tych funkcji działa na innych zasadach, bo wyszukują zupełnie inne zagrożenia. Zaczniemy od czujki dymu, jak działa, co wykrywa? Czujka dymu to nic innego jak czujka optyczna inaczej i fachowo jest to czujka fotoelektryczna, czujka optyczna.
Czujka optyczna wykorzystuje do detekcji promienie światła w zaciemnionej komorze detekcyjnej. Jak do komory dostanie się dym to cząsteczki tego dymu rozpraszają nadawane światło wewnątrz czujki, światło to pada na fotodiodę wewnątrz komory a to uruchamia alarm w czujce. To najbardziej popularny i skuteczny typ czujki dymu, czujka tego rodzaju jest bardzo skuteczna przy pożarach “tlenowych” gdzie występuje więcej zadymienia niż płomieni ognia. Czujki jonizacyjne, czujka ta jest wyposażona w komorę z radioaktywnym izotopem, zazwyczaj jest to ameryku-241 który nonstop jonizuje powietrze, wytwarza prąd między dwiema elektrodami testowymi. W momencie kiedy dym wlatuje do komory zakłóca on przepływ jonów w powietrzu, to doprowadzi do spadku prądu pomiędzy elektrodami i nastąpi aktywacja alarmu. Taki rodzaj czujki jest bardzo czuły na pożar o dużych i nagłym wybuchu płomieni ale zarazem jest mniej podatna na sam dym.
Czujki ciepła, czujki wykrywające zmiany w temperaturze w otoczeniu. Taka czujka ciepła działa na zasadzie wykrywania tylko szybkiego wzrostu temperatury około 3 stopni na sekundę, lub osiągnięcia granicznej dla niej temperatury od 60 do 90 stopni. Różne rodzaje czujek stosuje się do róznych obiektów, np. w aptakach stosujemy czujki które zareagują już na 60 stopni, 50 stopni w takiej aptece jest już nie normalne więc czujka im szybciej zareaguje tym lepiej. W przypadku czujek 90 stopniowych, montuje się je na dużych magazynach i halach, gdzie są wysoko na suficie a słońce ogrzewające dach może wywołać nawet 70 stopni pod takim dachem, czujka taka zareaguje jednak na wyższą temperaturę i nie będzie wywoływała fałszywych alarmów. W czujkach zastosowane są termistory inaczej czujki temperatury, które po przekroczeniu zaprogramowanego progu temperatury zaczynają wyzwalać alarmy.
Czujka ognia, czujki reagujące tylko na temperaturę. Reagują na zmiany w powietrzu optycznie lub jonizacją, badając powietrze. Reagują na nagły i szybki wzrost temperatury, reagują także na przekroczenie zaprogramowanej granicy temperatury.
Kolejnym omawianym typem czujek są czujki gazu. Te czujki są już bardziej zaawansowanym rozwiązaniem przemysłowym. Jakie są rodzaje czujek gazu? Najczęściej występują czujki gazu, metanu, propanu, butanu oraz czujki gazu usypiającego. Czujki gazu mają proste zadanie, wykrywają łatwopalne gazy unoszące się w powietrzu, np. metan, propan, butan, czad, gaz usypiający oraz inne substancje wybuchowe i szkodliwe. Takie czujki najczęściej są montowane w miejscach gdzie występuje możliwość wycieku gazów, ale także dla bezpieczeństwa w domach prywatnych.
Opiszemy działanie takiej czujki gazu.
Czujki katalityczne, dziwna i zarazem mało znana nazwa dla urzytkowników.
Około 90% czujek do wykrywaniu gazu, to czujki katalityczne, wykorzystują technologię katalityczną do detekcji gazów. W wiekszości czujek do wykrywania gzów, wykorzystywane są druciki platynowe lub inne katalizatory gazowych. Ulatniający się gaz mimo woli dostanie się do czujki, wówczas druciki katalityczne wchodzą w reakcję z tlenem na powierzchni katalizatora powodując wzrost temperatury drucików. Zmiana temperatury tych drucików zwiększa ich oporność, zmienę tą odnotuje elektronika czujki i w momencie przegroczenia jakiegośprogu napięcia w czujce jest wywoływany alarm wykrycia gazu. Czujki półprzewodnikowe, są trochę inną technologią czujników gazowych. Podobnie jak w przypadku czujek gazowych które opisaliśmy wcześniej, gazy które dostaną się do czujki silnie reagują z detektowami półprzewodnikowymi, następuje zmiana przewodności sondy czujki gazów, co przekłada się na zmianę napięć i wyzwolenie się sygnału alarmowego po przez centralę alarmową. Generalnie rzecz biorąc, czujki działają na podobnych zasadach, jednak trochęinaczej. Czujka zawsze i każda zareaguje na obecność łatwopalnych i trujących gazów w powietrzu, zwłaszcza przy ich dużym stężeniu zbliżającym się do górnej granicy stężenia.
Podsumowanie działu czujek i detektorów.
Czujka czadu wykrywa tlenek węgla za pomocą czujników elektrochemicznych, jest skuteczną obroną przed tlenkiem.
Czujka ognia wykrywa kłeby dymu za pomocą czujników optycznych lub dzięki jonizacji powietrza lub ciepła za pomocą czujnika temperatury.
Czujka gazu zareaguje na obecność łatwopalnych i innych gazów, wykorzystując do tego technikę katalityczną lub półprzewodnikową.
Każda z wymienionych czujek działa w inny nadzwyczajny sposób, generalnie wszystkie mają ten sam cel, ostrzec właściciela i mieszkańców o zagrożeniu, musi to zrobić zanim stanie się ono niebezpieczne dla ludzi.
A co z czujkami zbicia szyby, jak działa taka czujka? po co ona jest?
Czujka od zbicia szyby wykrywaja specyficzne dla szkła dźwięki lub wibracje szkła związane bezpośrednio z pobiciem lub próba bicia szyby, taka czujka pozwala na szybką reakcję w przypadku już prób włamania, jeszcze przed wybiciem szyby. Istnieją dwa rodzaje czujek zbicia szyby lub nadające się do wykrywania próby wybicia szyby. Czujki akustyczne i czujki sejsmiczne/wibracyjne. Obie te te szujki mają swoje unikalne metody wykrywania. Czujka akustyczna inaczej dźwiękowa. Czujka akustyczno dzwiękowa reaguje na dźwięki charakterystyczne dla szkła, jego tłuczenia. Działanie tej czujki opiera się na dokładnej analizie dźwięków dochodzących z otoczenia, czujka ma szczególny nacisk na specyficzny dzięk tłuczenia szkła, spadku i odbijania się drobinek szkła. A działanie czujki akustycznej, opiera się na dzwiękach. Wbudowany mikrofon, stale nasłuchuj dźwięki w pomieszczeniu i otoczeniu jak dźwięk przypomina dźwięk tłuczonego szkła lub już potłuczonego szkła, czujka uruchamia dalszą procedurę alarmową. Czujki i filtry akustyczne. Czujka ma wbudowane zaawansowane filtry i algorytmy analizujące częstotliwości charakterystycznych dźwięków. Tłuczenie szkła generuje charakterystyczne dźwięki o specyficznej fali dzwięku a czujka analizuje to w dwóch etapach. Pierwszy dzwięk jakiego sięczujka doszukuje to głęboki dźwięk uderzenia w szybę, kolejnym dzwiękiem którego szukaj się doszukuje to wysoka częstotliwość brzęczącego i potłuczonego szkła. Czujka analizuje te dwa dźwięki, uderzenia i pobitego szkła, jeśli oba zostaną wykryte w podobnym czasie czujka uznaje że doszło do zbicia szyby, następnie uruchamia alarm włamaniowy.
Czujka sejsmiczna nazywana również jako czujka wibracyjna. Czujka sejsmiczna/wibracyjna reaguje na małe lub duże, w zależności od ustawień drgania które są wywołane bezpośrednio przez uderzenie w szybę lub cokolwiek gdzie czujka jest zawieszona, drgania elementu gdzie umieszczona jest czujka mogą wskazywać na próbę włamania. Czujka montowana jest bezpośrednio na elemencie który chcemy chronić.
Jak działa czujka sejsmiczna? Czy będą fałszywe alarmy Suwałki?
Czujnik sejsmiczne i wibracyjne wyposażone są w element piezoelektryczny, ma za zadanie mierzyć on wibracje i ich nasilenie. Gdy w nasz chroniony element coś uderzy, generuje zawsze wibracje które są rejestrowane przez czujkę a następnie wyzwalany jest alarm. Wszystkie bankomaty które są wszechdostępne posiadają takie czujniki, w momencie uderzenie w bankomat ma za zadanie zabrać kartę, wyłączyć bankomat oraz wezwać ochroną. Taki alarm Suwałki skutecznie odstraszy intruza.